Zatrzymanie jako ujęcie na gorącym uczynku.

Zatrzymanie jest środkiem przymusu, który polega na chwilowym pozbawieniu wolności danej osoby.

Zgodnie z art. 41 ust. 3 Konstytucji RP, każdy zatrzymany powinien być niezwłocznie i w sposób zrozumiały dla niego poinformowany o przyczynach zatrzymania. Powinien on być w ciągu 48 godzin, od chwili zatrzymania , przekazany do dyspozycji Sądu.

Zatrzymanego należy zwolnić, jeżeli w ciągu 24 godzin od chwili przekazania do dyspozycji sądu, nie zostanie mu doręczone postanowienie Sądu o tymczasowym aresztowaniu wraz z przedstawieniem zarzutów.

Można wyodrębnić zatrzymanie pozaprocesowe i procesowe.

Zatrzymanie procesowe, jest uregulowane między innymi w art. 15 ustawy o Policji. Zatrzymanie procesowe regulują także przepisy kodeksu postępowania karnego (KPK), gdzie wyodrębnione zostały dwie formy zatrzymania procesowego :
ujęcie na gorącym uczynku ,
właściwe zatrzymanie.

Ujęcie na gorącym uczynku reguluje art. 243 KPK. Jego przesłanki to :
gdy osobę schwytano na gorącym uczynku przestępstwa, lub w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa,
ujęcia może dokonać każdy,
ujętego należy oddać bezzwłocznie w ręce Policji,
zachodzi obawa ukrycia się tej osoby, lub niemożność ustalenia jej tożsamości.

Zatrzymać zatem można bezpośrednio po dokonaniu przestępstwa, jednak należy oddać zatrzymanego bezzwłocznie organom ścigania.

Nie można przetrzymywać osoby zatrzymanej, nie zawiadamiając organów ścigania.

Zatem sytuacja, gdzie każdy może zatrzymać sprawcę nie jest jednoznaczna, gdyż sformułowanie schwytanie na gorącym uczynku, obawa ukrycia się osoby lub niemożność ustalenia jej tożsamości nie są ścisłe. Zachodzi również pytanie, czy błędne skorzystanie z tej instytucji przez „uczciwego obywatela” celem ochrony zagrożonego dobra prawnego, może być uznane za nadużycie prawa i zakwalifikowanie jako bezprawne pozbawienie wolności i czy będzie to okoliczność łagodząca?

Autor tekstu: mec. Sławomir Korbela.

ℹ️ Jeśli uważasz, że to co robimy ma sens, to możesz wspierać codzienne działania Fundacja Twoje VETO na kilka sposobów – szczegóły w menu WSPARCIE.